Herkese merhaba. Enflasyon haftasını geride bırakıp Fed'in faiz kararını açıklayacağı haftaya doğru ilerlerken piyasalar görece iyimser ve belirsizlik bulutları dağılmışa benziyor. Boeing işçileri greve hazırlanıyor. Bitcoin 58 bin dolar sınırlarında. BIST 100'de bir ileri iki geri adımlar sürüyor. Gündeme geçmeden önce:

• 🍓 OpenAI, "akıl yürütebilen" yeni modeli matematik, mantık, kodlama problemlerini çözebilen, oyun kodlayabilen, strawberry kelimesinde kaç R harfi olduğunu bu kez doğru bilen yeni modeli o1'i duyurdu.

• 🔻 Avrupa Merkez Bankası Fed'le arayı açtı, politika faizini 25 baz puan indirimle %3,5'e düşürdü.

• 🗳️ Taylor Swift'in Kamala Harris desteği, vote.gov adresine en az 337 bin ziyaretçi çekti.

ABD BORSALARI
I. 1,3 trilyon dolarlık ralli

Tehlike sinyali vermeyen bir enflasyon verisi, üretici fiyatlarında hafif bir toparlanma, Fed'in 18 Eylül kararına dair netleşen beklentiler ve bir dizi başka olumlu gelişme, ağustosu ve eylülün ilk günlerini panik havasında geçiren ABD borsaları için 1,3 trilyon dolarlık bir ralliyi beraberinde getirdi. Teknoloji hisseleri kazançlara liderlik etti.

• Ne diyorlar? 18 Eylül'de doğru ilerlerken Evercore'dan Krishna Guha, Fed'in şu anda güvercin sürprizi yapabileceğini ancak şahin sürprizi yapamayacağını bildiğimizi söylüyor. Cantor Fitzgerald'dan Eric Johnston, Fed'in kararının küçük piyasa değerli şirketler için çok iyi olacağını düşünüyor. Johnston'a da göre de konsensüs tahminler 18 Eylül'de 25 baz puan indirim geleceği yönünde, ancak 50 baz puan indirim de az da olsa ihtimalini koruyor.

• Endeksler: Dün S&P 500'ün tüm sektörleri kazandı. Nasdaq, endeksler içinde kazançlara öncülük etti. Dün de söylediğimiz gibi, teknoloji hisseleri iyimser sinyaller verdi. S&P 500 dün %0,8 yükseldi. Nasdaq %1 kazandı. Dow Jones değerine %0,6 ekledi. Muhteşem Yedili'yi takip eden gösterge %1,4 arttı. Russell 2000 %1,2 kazandı. Nvidia'nın 5 günlük kazancı %10'u aştı.

• Şirket haberleri: Amazon, teslimat hizmeti ortaklarına gelecek yıl 660 milyon dolar yatırım yapacağını duyurdu. Amazon sürücülerinin ortalama kazançlarının saat başına en az 1,5 dolar artması, saatlik ücretin bir önceki yıla kıyasla %7 artışla 22 doları bulması bekleniyor. 2027'ye kadar Ar-Ge harcamalarını 1 milyar dolar azaltacağını duyuran Moderna'nın hisseleri %12'den fazla düştü. Warner Bros. Discovery, TNT, Discovery gibi kanalları ABD'nin en büyük ödemeli TV distribütörlerinden biri olan Charter ile anlaştı ve %10'dan fazla değer kazandı.

BORSA İSTANBUL
II. Piyasa katılımcılarının enflasyon beklentileri geriledi

Bir süredir 10 bin psikolojik sınırının altında sıkışan, Fitch not artışı gibi gelişmeleri fiyatlayamayan, yükseliş için ihtiyaç duyduğu hacmi bulamayan, yabancının 8 ayda 2,5 milyar dolar sattığı, büyük oyuncuların borsada işlem vergisi konusundaki gerginliğinin sürdüğü BIST 100 endeksi bir ileri - iki geri adımlarını dün de sürdürdü. Dün ileri adım günüydü. Endeks dün %1,08 değer kazanarak 9.521 puanla günü tamamladı. Bugünkü açılışta ise satışlar hakimdi.

• Piyasa katılımcıları: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, reel sektörden ve finansal sektörden 64 kişiyle gerçekleştirilen Piyasa Katılımcıları Anketi'nin Eylül 2024 sonuçlarını yayımladı. Katılımcıların cari yıl sonu enflasyon beklentisi %43,31'den %43,14'e geriledi. 12 ay sonrası için TÜFE beklentisi %28,71'den %27,49'a, 24 ay sonrası için TÜFE Beklentisi ise %19,30'dan %18,38'e geriledi.

• Bloomberg'den Fırat Kozok'un bir yetkiliye dayandırdığı habere göre Türkiye, Exxon ve Shell'den sonra Fransa merkezli TotalEnergies ile de LNG tedariği anlaşması imzalamaya hazırlanıyor. Anlaşmanın 17-20 Eylül tarihleri arasında Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar'ın Gastech konferansında konuşmacı olmak üzere ABD'ye yapacağı ziyaret sırasında tamamlanması bekleniyor.

KRİPTO
III. Stabilcoinler: Gölge ekonomi mi, kapsayıcılık mı?

Dijital varlık yatırım şirketi Castle Island Ventures ve hedge fon Brevan Howard tarafından yayımlanan yeni bir rapor, stabilcoinlerin gelişmekte olan piyasalarda uluslararası ödemeler ve exchange gibi işlemler için giderek daha sık kullanılıyor. Brezilya, Nijerya, Türkiye, Endonezya ve Hindistan'da 2.500'den fazla kullanıcıyla yürütülen araştırma, stabilcoinler kriptoya erişim için temel motivasyon kaynağı olarak konumlanıyor ama başka kullanım senaryoları da öne çıkmaya başlıyor.

• Stabilcoin: Değeri itibari para birimine veya varlığa sabitlenen dijital varlık. Örneğin USDT, piyasa değerine göre en büyük dolar stabilcoini. 1 USDT'nin değeri, 1 ABD doları. Doların hâkim olduğu stabilcoinlerin piyasa değeri 160 milyar dolar.

• Dikkat çekenler: Katılımcıların %69'u yerel para birimlerini stabilcoine çevirdiklerini, %39'u tokenlarla mal veya hizmet satın aldıklarını ve başka bir ülkedeki akrabalarına para gönderdiklerini, %30'u işleri için stabilcoinleri kullandıklarını, %23'ü de maaş ödemesi için stabilcoinlerden yararlandığını söylüyor. Araştırma yazarlarından Nic Carter, stabilcoinlerin yalnızca kripto ticareti için kullanılmadığını, gelişmekte olan pazarlarda yaşayanların ekonomik yaşamlarında giderek daha fazla yer aldığını bulduklarını paylaştı.

• Gölge ekonomi: Gerçeklik payı yadsınamayacak ancak daha tutucu olduğu söylenebilecek bir yorum Wall Street Journal'dan geliyor. WSJ, stabilcoinleri, özellikle de Tether'i "finansal yeraltı dünyasını besleyen gölge dolar" olarak tanımlıyor. Düzenlenmemiş bir para birimi olarak USDT'nin ABD'nin silah satıcılarına, yaptırımları ihlal edenlere ve dolandırıcılara karşı mücadelesini baltaladığını iddia eden WSJ, ABD hükümetinin dolar finansal sistemine erişimi kısıtladığı İran, Venezuela Rusya gibi ülkelerde Tether'in parayı sınır ötesine taşımak için kullanılan bir tür "gizli dolar" olarak geliştiğini söylüyor. Nitekim Reuters'ın birkaç ay önceki, Venezuela’ya ait petrol şirketi PDVSA'in petrol ticaretini USDT cinsinden yapılan sözleşmelere doğru kaydırdığını öne süren şu haberi de USDT'nin yaptırımları delmek için kullanılabildiğini bir ölçüde doğruluyor.

ODAK
IV. Dünyadan şirket haberleri

Portfolyo piyasa özetlerinde yüksek profilli, dikkate değer, haber değeri yüksek iş dünyası haberlerini bölgesine bakmadan konu etmeye, işlemeye çalışıyoruz. Bugün de öyle günlerden biri.

• 🇨🇳 Çin x PwC: Dün ABD operasyonlarında 1.800 kişinin işine son vereceğini duyuran dört büyük danışmanlık ve vergi şirketinden PwC, Çin'de ceza aldı. Çin otoriteleri, Mart 2024'te 78 milyar dolar dolandırıcılıkla suçlanan Evergrande Group'un denetim süreçlerindeki rolü nedeniyle PwC'nin bazı faaliyetlerini altı ay süreyle durdurdu. Maliye Bakanlığı ve Çin Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonu'nun açıklamasında, şirketin 441 milyon yuan (62 milyon dolar) para cezasına çarptırıldığı belirtildi.

• 🇬🇧 Birleşik Krallık x Vodafone: Birleşik Krallık düzenleyicileri, Vodafone'un 19,7 milyar dolarlık Three birleşmesini rekabet gerekçeleriyle set koydu. Rekabet ve Piyasalar Otoritesi cuma yaptığı açıklamada birleşmenin fiyat artışları ve müşteri hizmetlerinin niteliği konusundaki endişelerini dile getirerek endişe verici bulduğunu söyledi. Yine de birleşmenin mobil ağların kalitesini artırabileceği görüldü ve açık kapı bırakıldı. İki şirket, Birleşik Krallık'ın en büyük mobil operatörünü oluşturmak üzere birleşeceğini geçtiğimiz yıl temmuzda duyurmuştu.

• 🇩🇪 DSV x DB Schenker: Danimarka merkezli DSV, Deutsche Bahn'ın lojistik birimi DB Schenker'i 14,3 milyar euro karşılığında satın almayı kabul etti. Bu, Almanya'da devlete ait bir işletmenin son yıllardaki en büyük satışlarından biri ve 1970'lerde 10 Danimarkalı kamyoncu tarafından kurulan DSV'yi dünyanın en büyük lojistik şirketlerinden biri hâline getirecek.

• 🇺🇸 İşçiler x Boeing: Boeing'in 33 bini aşkın işçisi, sendikanın şirketle vardığı geçici anlaşmayı kabul etmedi ve %96'lık bir çoğunlukla grev lehine oy kullandı. Bu, başı zaten uzun süredir dertte olan Boeing için yeni bir kriz anlamına geliyor. Boeing hisseleri henüz piyasa öncesi işlemlerde %4 değer kaybetti ve 52 haftanın en düşük seviyesine geriledi.

👋

Günün öne çıkan gelişmeleriyle 𝕏'te, Portfolyo.co’da, Instagram’da ve LinkedIn’deyiz. Görüşmek üzere!