Herkese iyi hafta sonları. Nvidia bilançosu, TCMB’nin faiz kararı, Rusya - Ukrayna arasında artan gerilim gibi faktörlerle şekillenen bir haftayı geride bırakıyoruz. Portfolyo Hafta Sonu, haftanın en dikkat çeken haberlerini ve daha fazlasını sunuyor.

• Piyasa: BIST 100 dün %1,94 yükselerek 9.549 puandan kapandı. Dolar euro karşısında değer kazandı. ABD endekslerinin her biri geçtiğimiz haftanın tamamında %1,5 yükseldi. Bitcoin dün gece yarısı 99.300-99.100 arasında seyrediyordu.

“Yeni ne var?” diyenler için ABD’de rüşvetle suçlanan Gautam Adani çevresinde gelişen olayları özetlediğimiz O MESELE bölümümüzü öneriyor, daha ayrıntılı hatırlamalar için de bültenin devamına göz atmanızı tavsiye ediyoruz. Portfolyo’yu IG’de, 𝕏’te, LinkedIn’de takip etmeyi unutmamaya ne dersiniz? Dileriz bu özeti keyifle okursunuz.

Bugün hava biraz sert olabilir, dikkatli olun ⛈️

🫵 O MESELE
Adani imparatorluğunun akıbeti ne olacak?

Hindistan’ın en büyük grup şirketlerinden Adani Group’un milyarder başkanı, Asya’nın en zengin ikinci insanı Gautam Adani, geçtiğimiz çarşamba New York federal mahkemesi tarafından büyük ölçekli bir rüşvet planına dâhil olmakla suçlandı.

• Adani ne kadar büyük? Yukarıda listelenen yapıların toplam piyasa değerleri 150 milyar dolara yakın. Yenilenebilir enerji, limanlar ve savunma gibi sektörlerde Vietnam’dan İsrail’e uzanan projeler, Adani’yi Hindistan’ın en büyük gruplarından birine dönüştürüyor. Bloomberg Milyarderler Endeksi’ne göre, suçlamalar Adani’nin servetinden 22 milyar dolar eksiltse dahi Asya’nın en zenginlerinden biri olan Gautam Adani’nin kişisel servetinin 72 milyar dolar olduğu biliniyor.

• Suç ne kadar büyük? ABD Adalet Bakanlığı, Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin de yakın müttefiki olan Gautam Adani ve yeğeni Sagar Adani de dâhil olmak üzere, yedi ortağının, özellikle ABD’deki yatırımcılar tarafından finanse edilen enerji sözleşmelerini garantilemek için Hindistan’daki yetkililere 250 milyon dolardan fazla rüşvet vaat ettiğini iddia etti.

• Adani’nin yanıtı: Adani Group ilerleyen saatlerde iddianameyi “temelsiz” olarak nitelendirdi. Grup, “en yüksek yönetim ve şeffaflık standartlarını kararlılıkla koruduğunu ve mümkün olan tüm yasal yolları kullanacağını” söyledi.

• Piyasa tepkileri: İddianamenin ve suçlamanın açığa çıkmasının ardından Hindistan’da işlem gören Adani Group şirketleri piyasa değerlerinden 28 milyar dolar kaybetti. Ayrı ayrı listelenen grup şirketleri %10 ila %20 arasında düştü. İddianameden saatler önce 600 milyon dolarlık tahvil satan Adani Green Energy, iddiaların ardından tahvil satışını iptal etti. Diğer yandan Kenya Devlet Başkanı William Ruto, Adani Group’la yapılan ve hatta ülkede de yolsuzluk endişelerini beraberinde getiren 2,5 milyar dolarlık anlaşmaları iptal etti.

• Hindenburg faktörü: Hikâye, mali yolsuzluk şüphesi duyduğu şirketlere kısa pozisyon açan Hindenburg Research’ün geçtiğimiz yılın başında Adani’yi hisse senedi manipülasyonu ve muhasebe dolandırıcılığı yapmakla suçlamasıyla başladı. Hindenburg’un “kurumsal tarihin en büyük dolandırıcılığı” olarak adlandırdığı iddialar Adani’nin net servetinden 6 milyar doları silse de Adani Group’un yayımladığı 413 sayfalık bir dosyayla yanıtlandı. Mart 2023’te Hindistan Yüksek Mahkemesi, Hindenburg raporunda yer alan iddiaları araştırmak üzere bağımsız bir komisyon kurdu. Yine de Gautam Adani kısa zamanda toparlandı ve 2024’ün başında yine kendisini Asya’nın en zenginleri listesinde üst sıralara taşıdı. Ağustos 2024’te Hindenburg, bu kez de Hindistan sermaye piyasaları düzenleyicisinin başkanını dolandırıcılık iddialarının derinlemesine araştırılmasını engellemekle suçladı. Bu iddialar da reddedildi. Son olarak, ABD hükümeti Adani’yi rüşvetle suçladı.

• Şimdi ne olacak? Bloomberg “62 yaşındaki Adani ve imparatorluğuna bundan sonra ne olacağı belirsiz” diyor. Bloomberg’ün yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre Hindistan’ın sermaye piyasası düzenleyicisinin de ABD’deki iddiaları araştırdığını bildirdi. Araştırmaların iki hafta içinde sonuçlanması bekleniyor ve düzenleyici, gerektiği takdirde resmî bir soruşturma başlatabilecek. Bloomberg’e göre ilerleyen aylarda Adani’nin ABD’ye iadesi dahi gündeme gelebilir. Öte yandan Trump yönetiminin, Çin’le mücadelede Hindistan’ı ve Adani Group’u önemli bir müttefik olarak gördüğü, hatta Trump’ın aile üyelerinin suçlamadan sonra Adani’nin evini ziyaret ettiği iddia ediliyor. Yine de soruşturma süreci aylar, hatta yıllar sürebilir.

✍️ PORTFOLYO’DA

► TCMB kararını verdi, faizi %50’de sabit tuttu. Ancak politika metninde geçen bazı ifadeler, aralıkta faiz indirimi sinyali olarak yorumlandı. Tabii aralık ayının başında açıklanacak kasım enflasyonu verisi belirleyici olacak. Ancak Deutsche Bank, Citi, JPMorgan ve Morgan Stanley gibi bankalar, Ocak 2025 olarak öngördükleri faiz indirimi tahminlerini bir ay öne çekti.

► ABD, Google’ın Chrome’u satmasını istiyor. Satsın ki, arama ve reklam metni pazarındaki rekabeti bozucu uygulamalarının bedelini ödesin. Mahkemenin bu teklifi ne kadar ciddiye alacağı belirsiz. Kararı "radikal bir müdahale" olarak tanımlayan Google ise %5’e yakın kayıplarla Adalet Bakanlığı’nın bu önerisinin acısını yaşadı. Uzmanlar, en olası senaryonun Google’ın markalarla yaptığı anlaşmaları kaldırması olacağını; Chrome’un satışının zorlanmasının pek mümkün olmadığını düşünüyor.

► Arçelik’in küresel markası Beko, İtalya’da yaklaşık 2 bin kişiyi işten çıkaracak. İtalya'daki fabrikalarının kapasite kullanımını %40'ın altında olarak ölçen Beko, ülkedeki operasyonlarını yeniden yapılandırıyor. Ayrıca şirketin İtalya için 110 milyon euro'luk bir yatırım planı da var.

► İşten çıkarma demişken, Ford’dan gelen 4 bin kişilik işten çıkarma haberini de atlamayalım. 2023 başında Avrupa'da 3.800 kişiyi işten çıkaracağını duyuran Detroit merkezli otomobil üreticisi, 4 bin kişiyi daha işten çıkaracağını duyurduğu açıklamada, Avrupa Birliği ülkelerinde elektrikli mobiliteye geçiş için bir ortak bir gündem olmadığından yakınıyor.

► Son günlerde birkaç saatlik bir mainnet kesintisiyle endişelere sebep olan, ama bir yandan da hızlı büyümesi ve ölçeklenebilirliğiyle yaptığı çıkış sayesinde Solana'ya benzetilen Katman-1 blokzinciri Sui, 1,7 trilyon dolarlık varlık yöneten Franklin Templeton'ın dijital varlık birimiyle stratejik ortaklık duyurdu.

► Amazon, OpenAI rakibi Anthropic'e 4 milyar dolar daha yatırım yaparak şirkete yaptığı yatırımları 8 milyar dolara çıkardı. Genişletilen anlaşma kapsamında Anthropic, kendi modellerini AWS'te eğitecek.

► Nvidia, 2025 mali yılının üçüncü çeyreğinde analist beklentilerini aştı; ancak %94’lük gelir artışı, önceki üç çeyreğe kıyasla büyümenin yavaşladığını gösterdi. Şirket iyimserliğini koruyor; ancak Blackwell’e yönelik talebin, arzı aşacağına dair ihtimaller de güçlü. Daha önce de söylediğimiz gibi, Nvidia beklentileri arşa çıkarıyor ve büyüyen beklentiler yatırımcı memnuniyeti kriterlerini yükseltiyor.

► Pegasus’un hâkim hissedarı Esas Holding, Pegasus’un %3,85’ine karşılık gelen kısmı, borsa dışında, satıştan önceki kapanış fiyatına kıyasla %7 iskontolu bir fiyattan, üç yabancı yatırımcıya sattı. Brüt 4,2 milyar TL elde eden Esas Holding bu sürpriz satışı, PGSUS'a son beş günde %7'ye yakın değer kaybettirdi.

► ABD’nin en büyük perakendecisi Walmart son çeyrekte de beklentileri aştı, üstelik tam yıl görünümünü yükseltti. Ancak Target, bir başka büyük perakendeci, önceki çeyreklerdeki gerekçesi olan enflasyonun tüketici satın alma tercihlerini etkilemesini ve ABD’deki kısa süreli liman grevini öne sürerek tahminlerin altında kaldı. Target’ın Walmart’tan başka bir şey anlatan hikâyesi, yatırımcıların güvenini korumaya yetmedi.

HATIRLAMAK İSTERSENİZ

Geçtiğimiz haftanın günlük özetleri

• 22 Kasım Cuma — Bitcoin'de düzeltme gelir mi? — Portfolyo

• 21 Kasım Perşembe — 100 bin dolara 🤏 kala — Portfolyo

• 20 Kasım Çarşamba — Savaş korkusu, Nvidia heyecanı — Portfolyo

• 19 Kasım Salı — Aralıkta Fed duruyor, TCMB başlıyor — Portfolyo

• 18 Kasım Pazartesi — Nvidia haftası — Portfolyo

🤌 İYİYMİŞ

🤲 Cambridge Sözlüğü 2024’ün kelimesi olarak “manifest” kelimesini seçti. Sözlük, kelimeyi, “bir şeyi başarmayı hayal etmenize yardımcı olmak için görselleştirme ve tekrarlama gibi yöntemleri kullanma ve bunu yapmanın, gerçekleşme olasılığını artıracağına inanma” olarak tanımlıyor.

🤯 Birleşik Krallık merkezli bir sigorta şirketi olan Vitality tarafından yürütülen araştırmaya göre Birleşik Krallık’taki Z kuşağına mensup çalışanlar, bir yılın 54 iş gününü (yani kabaca haftada 1 günü) "mental problemler" sebebiyle pas geçiyor.

🍌 Tron’un kurucusu, kriptonun tanıdık siması Justin Sun, Sotheby’s müzayede evinin düzenlediği bir müzayedede, Maurizio Cattellan’ın “duvara bantla sabitlenmiş bir muz” olarak tabir edilebilecek Comedian adlı eserini 6,2 milyon dolara satın aldı. Sun, “önümüzdeki günlerde bu eşsiz sanatsal deneyimin bir parçası olarak muzu bizzat yiyeceğim” dedi.

💥 Anthropic’in yatırımcısı Menlo Ventures tarafından yürütülen bir araştırma, üretken yapay zekaya yönelik harcamaların bu yıl %500 artarak 2023’teki 2,3 milyar dolardan 13,8 milyar dolara çıktığını gösterdi.

🥪 Adını daha çok altyapı yatırımlarıyla duyduğumuz en büyük varlık yönetimi şirketlerinden Blackstone, New Jersey merkezli bir sandviç zinciri satın aldı. Jersey Mike’s Subs’ın yeni sahibi, borçlar dâhil 8 milyar dolar ödemeyi kabul eden Blackstone oldu.

🛍️ Google'ın Smart Shopper 2024 araştırmasına göre Türkiye'deki 10 tüketiciden 9'u, herhangi bir ürün satın almadan önce online arama yaparak bilgi topluyor. Türkiye genelinde tüm kategorilerde (elektronik, ev, moda, gıda, güzellik, oyuncak ve mücevher) satın alma kanalı tercihlerinde dijital %66, mağaza %34 pay alıyor.

💯 ASTRONOMİK
$11 milyar

Financial Times’ın haberine göre Wall Street’in en büyük finans kuruluşlar Blackstone, Pimco, Carlyle ve BlackRock, yapay zeka ürünleri geliştiren teknoloji gruplarına bulut bilişim hizmeti sağlayan “neocloud” şirketlerine, Nvidia çipleri satın alabilmeleri için 11 milyar dolardan fazla kredi verdi.

• Neocloud? Yapay zeka neocloud şirketleri, temelde GPU kiralama hizmeti sunuyor. FT, bu kategori altında CoreWeave, Crusoe, Lambda Labs gibi şirketleri sayıyor ve bu şirketlerin on binlerce Nvidia yarı iletkeni satın aldığına dikkat çekiyor.

• Değecek mi? Altyapı yatırımcıları ve borç verenler, yapay zekanın sürekli ilerleyeceğine güveniyor. Magnetar’da Strateji Başkanı Erik Falk, “Talebi tahmin etmek inanılmaz derece zorlayıcı, ancak tarihsel olarak tahminler, birçok alanda gelecekteki talebi hafife almıştır” diyor. Falk’ın gösterdiği örnek ise akıllı telefonlar.

• ChatGPT’ye sorduk: Ölçek olsun ve tahayyülü kolaylaştırsın diye 11 milyar dolar hangi üründen kaç adet alabiliriz diye ChatGPT’ye sorduk. 7,3 milyon adet iPhone 15 Pro Max, yaklaşık 11 milyar litre süt, 275 bin adet Tesla Model 3 ve 2,2 milyar adet Big Mac menü, şeklinde yanıt verdi.

🧭 PUSULA
25 Kasım haftası

Pazartesi TCMB kapasite kullanım oranı verisini açıklayacak, önceki veri %74,9 idi. Londra’da Türkiye Sermaye Piyasaları başlıklı bir etkinlik düzenlenecek. TCMB Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay da toplantıda olacak.

Salı ABD’den Conference Board Tüketici Güveni kasım verisi gelecek, ayrıca FOMC tutanakları yayımlanacak.

Çarşamba ABD’den üçüncü çeyrek büyümesi verisiyle kişisel tüketim giderleri verisi (CPI) gelecek.

Perşembe ABD’de Şükran Günü, dolayısıyla borsa kapalı. Almanya kasım enflasyonunu açıklayacak.

Cuma ABD’de borsa yarım gün çalışacak. Türkiye üçüncü çeyrek büyüme verisi açıklanacak. Euro bölgesinden enflasyon verisi gelecek.

Beğendiniz mi? 👋

Haftalık özete dair görüşlerinizi, günlük Piyasa Özeti bültenlerine dair fikirlerinizi, [email protected]’da okumak isteriz. Bize yazın, bu e-postayı da beğenebileceğini düşündüğünüz herkese iletin.

Ve tekrar, iyi hafta sonları!