Herkese merhaba. ABD endeksleri savaş paniğini biraz olsun atlattı. BIST 100 ise adeta savaş alanıydı. Eylülde TÜFE yıllık bazda ilk kez politika faizinin altına gerilese de beklentilerin üzerinde geldi. Gündeme geçmeden önce:

• OpenAI Thrive Capital'ın liderlik ettiği yatırım turunda Khosla Ventures, Fidelity, Nvidia, Microsoft gibi şirketlerin yatırımıyla toplam 6,6 milyar dolar yatırım aldı. Şirket, değerlemesini 157 milyar dolara taşıdı. Anlaşma bugüne kadarki en büyük girişim yatırımlarından biri ve OpenAI'ı ByteDance ve Tesla'yla risk sermayesi destekli en büyük üç şirketten biri yapıyor.

• İsrail çarşamba gecesi Beyrut'taki kara müdahalelerini, perşembe de hava müdahalelerini sürdürdü. Bu sabah erken saatlerde Beyrut'u bombalayan İsrail güçleri en az altı kişiyi öldürdü.

ABD BORSALARI
I. ABD endeksleri yatay seyretti

ABD'de istihdam haftası dün ADP özel sektör istihdam verileriyle devam etti. Dünkü veri, ABD şirketlerinin eylülde beklentilerden daha fazla istihdam sağladığını gösterdi; ki bu işgücü piyasasının o kadar da soğumadığının yeni bir işareti. Sırada cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisi var.

• Endeksler: Endeksler, İsrail'in misilleme ihtimaline ve Beyrut'a yönelik yeni saldırılarına rağmen savaş paniğini soğutmayı başardı. Yine de olumlu işgücü verilerinin etkileri ABD'nin önemli limanlarındaki grevle ve Helene Kasırgası'nın yıkıcılığıyla dengelendi. S&P 500, Nasdaq ve Dow %0,1 veya daha az değer kazandı. Brent petrol geçtiğimiz günkü sıçramasından güç kaybetse de dün %0,5 yukarı yönlü hareket etti.

• Ne diyorlar? Analistler ve ekonomistler güncel verilere bakarak Fed'in agresif politika gevşemesinin ekonomiyi "aşırı uyarabileceğini" söylüyor. Örneğin Apollo Global CEO'su Marc Rowan, "Daha fazla faiz indirimine ihtiyacımız olup olmadığı açık değil" ifadelerini kullanıyor. Öte yandan dünyanın en büyük varlık yöneticisi BlackRock'ın CEO'su Larry Fink, yumuşak iniş senaryolarının gerçekleştiği yönündeki görüşlerden ayrışıyor. "Hiçbir iniş görmüyorum" diyen Fink "İleri eğride olan gevşeme miktarı çılgınca. Daha fazla gevşeme için yer olduğuna inanıyorum, ancak ileri eğrinin gösterdiği kadar değil" ifadelerini kullanıyor.

• Kazananlar, kaybedenler: Otomotiv üreticilerinin çizdikleri olumsuz manzara sonuçlara da yansıyor. Örneğin Stellantis, temmuz - eylül döneminde ABD'deki satışların yıllık bazda %19,8 azaldığını raporladı. Üç aylık dönemde yalnızca 305.294 araç satabilen Stellantis'in üçüncü çeyrekte en kötü performans gösteren şirket olması bekleniyordu. Stellantis New York Borsası'nda son 5 günde %12 değer kaybetti. Tesla'nın üçüncü çeyrek karnesi de beklentilerin altında kaldı. Bu da Tesla'ya %3,5'in üzerinde kayıp olarak yansıdı. Öte yandan yıllık görünümü geri çeken ve yatırımcı gününü erteleyen Nike'nin %6,7 değer kaybı göze çarptı. Toyota'nın 500 milyon dolar daha yatırım yapacağını duyurduğu Joby Aviation %27,92 değer kazandı.

BORSA İSTANBUL
II. Borsa İstanbul drama queen mi?

Rica ederiz, bu müstehzi başlık küçük yatırımcının çilesini küçümsediğimiz anlamına gelmesin. Ancak en ufak krizde, tansiyonda, siyasi riskte yangın yerine dönen; olumlu gelişmeler burnunun ucunda gerçekleşse dahi gözünü deviren Borsa İstanbul'a sitemliyiz.

• İran'ın İsrail'e füze saldırısı yapacağına dair haberlerin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsrail'in bir sonraki hedefinin Türkiye olacağına dair imasının etkisiyle sert satışlar görmeye başlayan BIST 100, kaybetmeye dün de kaldığı yerden devam etti. Temmuzda 11 binleri gören, bir süredir 10 bine direnen BIST 100 endeksi son iki günde altı aylık kazancını silip 9 bin puan seviyesine park etti. EKONOMİ'nin aktardığında göre dünkü seansta hisse bazında 152 devre kesici çalıştı, bunların 60'ı 17:00'den sonra tetiklendi. O sırada Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de "borsaya vergi yok" müjdesini tekrarladı ama endeks bana mısın demedi.

• Neler biliyoruz? Bankacılık endeksi XBANK dün %6,58 kaybetti, sanayi endeksi ise %2,74 düştü. Bir zamanlar Financial Times'ın "teknoloji çılgınlığı" olarak manşetlere taşıdığı XUTEK endeksi 24 Şubat'taki zirvesinden bu yana dolar bazında %48 eridi. Taylan Bilgiç'in aktardığına göre halka arz endeksi de şubat zirvesinden %34 geriledi.

• Bu arada: EKONOMİ'den Şebnem Turhan'ın Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine dayandırdığı haberine göre 10 bin liraya kadar portföyü olan küçük yatırımcı son 9 ayda borsayı terk etti. 10 milyon lira üzeri portföy büyüklüğüne sahip yatırımcıların portföyleri %37,6 artarken yatırımcı sayısında da %23,1 artış görüldü.

• Enflasyona gelelim: İstanbul Ticaret Odası'nın açıkladığı aylık %3,9'luk İstanbul enflasyonundan sonra TÜİK de eylül TÜFE'sini bu sabah duyurdu. TÜİK verilerine göre eylülde aylık enflasyon %2,09 beklentilerin üzerinde kalarak %2,97 olarak açıklandı. Yıllık enflasyon ise %48,11'lik beklentinin aksine %49,38 olarak açıklandı. Enflasyon ilk kez %50 politika faizinin altına gerilemiş olsa da bu "beklenmedik yükseliş" bu yıl için faiz indirimi beklentilerini yeniden tartışmaya açıyor.

KRİPTO
III. SEC Ripple'a yenilmemekte kararlı

Jeopolitik risklerdeki artışla büyük ölçekli tepkiler veren Bitcoin de toparlanamadı. Daha da gerileyen en değerli kripto para birimi 61 bin doların da altına düştü. Ancak dün daha çok ilk 10'daki kripto para birimlerinden Ripple için kötü bir gündü.

• SEC vazgeçmiyor: Hatırlarsak ağustos başında ABD'de hakim Analisa Torres, Ripple ve SEC arasındaki dört yıllık davayı karara bağlamış, SEC'nin 2 milyar dolara yakın ceza talebinin yakınından bile geçmeyen 125 milyon dolarlık bir cezayla Ripple lehine karar vermişti. Gary Gensler yönetimindeki ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu bu karardan memnun olmamış olacak ki, karara itiraz edeceğini ve temyize gideceğini duyurdu. Gerekçede Torres'in kararının Yüksek Mahkeme'nin emsal kararlarıyla ve ABD'deki menkul kıymet yasalarıyla çeliştiği iddiası yer aldı. Ripple'ın hukuk şefi Stuart Alderoty SEC'nin temyiz girişimini "hayal kırıklığı, ancak sürpriz değil" ifadeleriyle değerlendirdi. Tabii olan XRP'ye oldu ve en değerli yedinci kripto para birimi %10 değer kaybetti.

• ETF? Kripto odaklı varlık yönetimi şirketi Bitwise bu sırada cesur bir hamle yapıp ilk XRP tabanlı borsa yatırım fonu ihracı için SEC'ye başvuruda bulundu. S-1 başvurusu SEC için herhangi bir cevap yükümlülüğü doğurmuyor, yani XRP tabanlı bir ETF şimdilik hayal gibi görünüyor.

ODAK
IV. Tesla robotaksiyle kazanacak mı?

Yukarıda da biraz bahsettiğimiz gibi, Tesla üçüncü çeyrek teslimatlarını dün açıkladı. Üçüncü çeyrekte 469.796 otomobil üreten Tesla, 463.310 seviyesinde olan teslimat beklentisini 462.890'lık verisiyle kaçırdı.

• 2024'ün başından bu yana gerek Elon Musk'ın duruşundan, gerek Almanya'daki fabrikasında yaşananlardan, gerek de küresel elektrikçi araç talebinin azalması ve Çin'in ürettiği aşırı kapasite sebebiyle zor zamanlar yaşayan Tesla'nın satış performansını gösteriyor.

• Büyük gün geliyor: Elektrikli araç piyasasında artan rekabetçi koşullardan etkilenen Tesla'nın, daha doğrusu Elon Musk'ın daha iddiaları bir planı var: Tam otonom sürüşün en üstün marifetlerini taşıyacak olan robotaksi projesi. Hissedarlarla ters düşüren, Tesla hayranlarının umutlarını törpüleyen bu idealist proje küçük bir ertelemeden sonra 10 Ekim'de gerçekleştirilecek. TSLA hisseleri, robotaksi heyecanının ve geniş çaplı rallinin etkisiyle eylülde %20 yükseldi.

• 10 Ekim: Elon Musk, We, Robot ismiyle Los Angeles'ta düzenlenecek olan Robotaksi Günü'nü "tarih kitaplarına geçecek bir şey" olarak tanımlıyor. Wedbush analisti Dan Ives, "Robotaksi Günü'nün Musk ve Tesla için çığır açıcı ve tarihî bir gün olacağına ve Tesla'da tam otonom sürüş (FSD) ve yapay zeka etrafında yeni bir büyüme sayfası açacağına inanıyoruz" diyor. Deutsche Bank analistleri ise biraz daha temkinli olma taraftarı. Zira daha önce bir kez ertelenen etkinlikte açıklanacak olan gelişmelere dair spekülasyonlar hâlihazırda fiyatlanmış olabilir ve etkinlik sonrasında Tesla'da "sell the news" etkisi gözlemlenebilir.

👋

Gün içinde sıcak gelişmelerle 𝕏’te, Portfolyo.co’da, Instagram’da ve LinkedIn’deyiz. Görüşmek üzere!