Herkese merhaba. ABD’de piyasa dinamiklerini izlemenin müthiş heyecan verdiği bir işlem gününü geride bıraktık. Bitcoin 64-65 bin dolar seviyelerinde. Nasdaq’ın 2022’den bu yana en kötü günü, BIST 100’ün bugünkü rekor açılışı ve Trump’ın başkan olmasının risklerini konuşuyoruz.

• Gündeme geçmeden önce: Apex olarak bilinen 150 milyon yıllık bir stegosaurus , açık artırmada satılan en pahalı fosil oldu; zira Citadel hedge fonunun kurucusu Ken Griffin, bu fosil için 44,6 milyon dolar ödedi.

ABD BORSALARI
I. Nasdaq’ın 2022’den bu yana en kötü günü

ABD piyasalarının yüksekten uçanları dün birkaç gündür süren rotasyonun kurbanı oldu. Nasdaq 2022’den bu yana en kötü gününü yaşadı. Muhteşem Yedili’deki kayıplar Nasdaq Bileşik’in %2,8 gerilemesine sebep oldu. S&P 500’deki kayıplar %1,4 oldu. Öte yandan Dow Jones %0,6 artarak yeni bir rekora imza attı.

• Neler oluyor? Birkaç gündür konuştuğumuz gibi bu hareketler piyasadaki bir rotasyona işaret ediyor. Nvidia ve Meta gibi şirketlerin öncülük ettiği yapay zeka yükselişindeki kârlar realize oluyor. Eylülde olacağı az çok belirginleşen faiz indirimlerinin küçük şirketlerin büyüme potansiyelini destekleyeceği beklentisi yatırımcıların portföy revizyonlarını beraberinde getiriyor. Şimdiye dek çok kazandıran şirketlerden çıkılıyor, kazandırması daha muhtemel şirketlere dönülüyor.

• Başka? Özellikle Nvidia gibi yarı iletken üreticilerinin düşüşündeki bir sebep de jeopolitik gerilimler. Bloomberg, ABD’nin müttefiklerine, Çin üzerinde baskı kurmak amacıyla, ABD teknolojisi kullanılan ürünlerin çeşitli pazarlarda satışını yasaklamayı öngören doğrudan yabancı ürün kuralı (FDPR) uygulamayı değerlendirdiğini yazdı. Satışlarının neredeyse yarısını Çin’de gerçekleştiren ASML gibi ABD dışı hisse senetlerindeki baskılar Nvidia’ya da uzandı. Öte yandan Donald Trump da ABD’nin Çin’e karşı Tayvan’ı destekleme taahhüdünün sallantıda olabileceğini ima eden açıklamalarda bulundu, ki bunlar da TSMC için riskleri artırdı.

• Pivot piyasası: New York Life Investments’ın Piyasa Stratejisi Şefi Lauren Goodwin, CNBC’de yaptığı açıklamalarda, yaşananlar için “tam görmeyi beklediğimiz gibi, bir faiz indirimi beklentisinden iki-üç ay önce yaşanan bir Fed pivot piyasası” diyor. Goodwin, yine de yumuşak iniş senaryosunun devam ettiğini ve ABD ekonomisinin önümüzdeki 9 ay içinde hâlâ yavaşlamaya yatkın olabileceğini belirtiyor.

BORSA İSTANBUL
II. BIST 100’ün rekor açılışı

Dün günü %0,05 gibi oldukça sınırlı bir kayıpla tamamlayan BIST 100’de bu sabahki açılış %0,54 artışla gerçekleşti. Endeks, 11.194 puanla yeni rekorunu kırdı. Bankacılık endeksi %0,74, holding endeksi %0,54 arttı.

• Rota: Bugünün veri takviminde Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz kararı öne çıkıyor. Teknoloji hisselerindeki karışık seyir küresel piyasalara da yansıyor. Türkiye’de Moody’s değerlendirmesi için nefesler tutuldu. BIST 100’de 11.250 ve 11.350 direnç, 11.000 ve 10.900 destek.

• Yeni bankacılık adımları: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kur korumalı mevduattan çıkış stratejisi çerçevesinde bankaların KKM hesaplarına uyguladıkları alt faiz sınırını %35’e çekti. Hatırlayalım, KKM kapsamında dövizden KKM’ye geçen mudilere kur farkı tutarı, vade sonunda, politika faizi esas alınarak hesaplanıyordu. Bu uygulama devam ediyor, ancak bu alt sınır, politika faiz oranının %80’inden %70’ine indirildi. Ayrıca yeni açılacak ve yenilenecek hesaplar için “ek getiri” adıyla herhangi bir ödeme yapılamayacak.

• Bankalar zorunlu karşılıklardan şikâyetçi: Geçtiğimiz günlerde Türkiye Bankalar Birliği’nin buluşmasında TBB Başkanı Alpaslan Çakar, zorunlu karşılıklardaki artışın bankaları zorladığını dile getirmişti. Dün ekonomi yönetiminin banka genel müdürleriyle gerçekleştirdiği kapalı toplantının gündem maddelerinden biri de buydu. Bankalar , zorunlu karşılık tutarlarına nema konusunda TCMB’den destek talebinde bulundu.

KRİPTO
III. Buterin’den seçim uyarısı

Almanya’nın Bitcoin cüzdanında sıfırı tüketmesinin ardından normalleşen piyasa koşullarıyla BTC, 65 bin dolar seviyelerinde seyretmeyi sürdürüyor. Piyasa akışının dışında iki gündem daha var: Başkanlık seçimi ve Ethereum ETF yönetim ücretleri.

• Başkanlık seçimleri: Bu konudaki son ve dikkat çeken çıkış Ethereum’un fikir lideri Vitalik Buterin’den geldi. Buterin, sesi yüksek çıkan ve aktif bir biçimde kampanyalara destek sunan diğer endüstri devlerinin aksine, seçmenlere “siyasi tarafınızı sadece adayların kripto tutumuna göre vermeyin” uyarısında bulundu. Buterin’e göre adayların gerçekte kripto ekosistemini kısıtlayıcı uygulamalara hukuki destek sunabileceğini, yalnızca ticaret konusunda esnek bir duruşla seçmenleri kazanma gayretinde olabileceğini, kriptonun yalnızca ticaretten ibaret olmadığını söyledi. Kimileri bu yorumları haklı ve dikkate değer bulup bazı okurların “Buterin Biden’ı destekliyor” gibi bir sonuca çıkabileceğine serzenişte bulundu. Messari’den Ryan Selkis ise Buterin’in bu siyasi yorumunu “saf ve işlevsiz” olarak değerlendirdi.

• ETH ETF ücretleri: Spot Ethereum ETF’lerin önümüzdeki salı işlem görmeye başlayacağı yönündeki iddialar güç kazanmıştı; bu da rekabeti bir üst seviyeye taşıdı. Şimdi fon yöneticileri, fon yönetim ücretlerini yarıştırıyor. BlackRock, Fidelity, Invesco ve Bitwise’ın aralarında bulunduğu ihraççılar, nihai onayı beklerken fon yönetim ücretlerini de açıkladı. BlackRock %0,25 ücret alacağını ve ilk 12 ay için bu ücretten vazgeçeceğini söylerken Fidelity de aynı telden çaldı. 21 Shares ve Bitwise, sırasıyla %0,21 ve %0,2 talep edeceklerini duyurdu. Franklin fiyatı biraz daha kırdı ve %0,19 olarak açıkladı. Bloomberg Intelligence analisti James Seyffart, bu rakamların ihraççıların spot ETH ETF işinin ne kadar rekabetçi olmasını beklediğinin göstergesi olarak yorumluyor.

ODAK
IV. Trump’ın seçilmesinin riskleri

İddialı söylemleri, Bloomberg Businessweek röportajı, iş dünyası ve kripto ekosisteminin açıkladığı destekler ve suikast girişimiyle karşı karşıya kalması gibi gelişmeler Trump’ı, birbiri ardında yaptığı gaflarla eleştirilerin hedefi olan Biden’ın önüne geçiriyor gibi görünüyor. Bir de Covid testi pozitif çıkan Biden’a yönelik “adaylıktan çekil ” baskısı da artıyor. Diğer yandan çeşitli isimler Trump’ın ikinci başkanlık döneminin ilkine kıyasla çok daha sert olabileceği konusunda uyarıyor ve ABD’nin felakete sürüklendiği yönündeki kaygılarını dile getiriyor. Tam da bu sebepten bugünün odağında, riskleri konuşmak istedik ve referans olarak Economic Intelligence Unit tarafından hazırlanan bir raporu aldık.

EIU tarafından hazırlanan Trump Risk Index’i, kantitatif indikatörlerle Trump’ın başkan seçilmesinin ABD’nin 70 ticaret partneri üzerindeki etkisini ölçmeye çalışıyor.

• Daha yüksek gümrük vergileri ve ticaret kısıtlamaları: Trump’ın ABD ithalatlarına genel gümrük vergisi uygulama niyetini yeni döneminde yerine getirileceği düşünülüyor. Özellikle çelik gibi siyasi açıdan kritik ürünlerde ek cezai önlemlerin alınması da muhtemel görülüyor. Bu başlığın endeksteki ağırlık oranı %40.

• Güvenlik yükünün paylaşımı: Malum, son dönemde Ukrayna’ya yönelik peş peşe açıklanan yardım paketleri ABD ekonomisinin belini büken, borçları artıran en önemli etkenlerden. EIU, Trump’ın askeri yardımı daha koşullara bağlı hâle getireceğini ve temel savunma ilişkilerini yeniden dengelemeye çalışacağını düşünüyor. Trump yönetiminin savunma müttefiklerinin de kesenin ağzını açmalarını istemesi bekleniyor. Bu başlığın endeksteki ağırlık oranı %40.

• Göç: Sınıra duvar ören Trump yönetiminin bu duvarın korunması ve diğer caydırıcı stratejiler için bütçeyi artırması bekleniyor. Göçmenlerin sınır dışı edilmesi beklenirken uluslararası işçi göçü konusunun da sıkılaştırılacağı düşünülüyor. Bu başlığın endeksteki ağırlık oranı ise %20.

Tüm bu ağırlıklandırmaya göre ortaya şöyle bir tablo çıkıyor:

👋

Gün içinde yeniden buluşalım. Bizi 𝕏 , Instagram ve LinkedIn’den de takip edebilirsiniz. Görüşmek üzere!