Üçüncü çeyrek biterken

ABD endeksleri bu eylülü alışılmışın dışında geçirdi. Piyasa değeri ilk kez 50 trilyon doların üzerine çıktı, S&P 500 geçtiğimiz cuma üçüncü galibiyet haftasını tamamladı ve üçüncü çeyrekteki kazancını %5,1'e taşıdı.

Herkese günaydın. 2024'ün üçüncü çeyreğinin son piyasa özetinde S&P 500'ün 1997'den bu yana en iyi ilk üç çeyrek performansını konuşuyoruz. Kimi yorumlara göre BIST 100'ü yukarı taşıyacak üçlü denklemde iki faktör cebimizde, üçüncüsü eksik. Kriptoda FOMO dalgası beklentileri ve yeni rekor umutları yüksek. Dördüncü başlıkta Nasrallah'ın ölümüyle sonuçlanan İsrail saldırıları var. Hepsinden önce:

  • Fernas Madencilik işçileri, Bağımsız Maden İş Sendikası öncülüğünde iş güvenliği önlemlerinin alınması, düşük maaşların Soma ortalamasına çekilmesi ve sendikal haklarının sağlanması talebiyle Soma'dan Ankara'ya yürüyor. İşçiler, çarşamba 10:00'da TBMM'ye varmayı planlıyor.

  • Madenciler yalnız değil: Cem Dinlenmiş'in çizimiyle işçi ve çiftçi eylemlerinin manzarası şöyle görünüyor:

ABD BORSALARI
I. Alışılmışın dışında bir eylül

ABD endeksleri bu eylülü alışılmışın dışında geçirdi. Piyasa değeri ilk kez 50 trilyon doların üzerine çıktı, S&P 500 geçtiğimiz cuma üçüncü galibiyet haftasını tamamladı ve üçüncü çeyrekteki kazancını %5,1'e taşıdı. Bu kazançla S&P 500 ilk üç çeyreği 1997'den bu yana en iyi ikinci performansıyla tamamlamaya yaklaştı. Nasdaq'ın üçüncü çeyrekteki kazancı %1,7 olarak ölçüldü, ki bu da endeksin daha geniş ölçekte yükseldiğini, rallinin daha sağlam olduğunu bir anlamda kanıtlıyor.

  • Dördüncü çeyrekten beklentiler: Tüm bunların tarihsel olarak zayıf görülen üçüncü çeyrekte yaşanması, dördüncü çeyreğe dair beklentileri de güçlendiriyor. Bloomberg'ün konuştuğu Sanctuary Wealth yatırım stratejisi başkanı Mary Ann Bartels, hisse senetlerinin dördüncü çeyrek performansından iyimser olanlardan. S&P 500'ün yılı 6 bin puanla tamamlayacağını düşünen Bartels, özellikle Big Tech ve yarı iletken hisselerinden umutlu. Richard Bernstein Advisors'tan Dan Suzuki, sanayi, malzeme ve enerji şirketlerine dair ağırlığını artıran, teknoloji hisselerininin de yukarı yönlü hareketlere destek olacağını düşünenlerden. Wilmington Trust'tan Tony Roth ise "yumuşak iniş beklentisi arttıkça hisse senetlerinin yukarıdan başka gidecek yeri yok" diyor.

  • Altı hafta: Riskler yok mu, elbette var. Daha kısa vadeli risklerde bu hafta açıklanacak olan JOLTS, ADP ve tarım dışı istihdam gibi bir dizi istihdam verisi var. Özellikle cuma açıklanacak tarım dışı istihdam raporu, ekonominin gidişatı ve Fed'in bir sonraki toplantısındaki hamlesi konusunda daha çok done sağlayacak. Orta ve uzun vadede, önümüzdeki altı hafta belirleyici olacak. Kritik bilançoların bazıları bu süreçte açıklanacak, 5 Kasım'da ABD seçimlerini izleyeceğiz ve Fed 7 Kasım'da bir sonraki kararı için toplanacak.

  • Ekim: Evet, üçüncü çeyrek için umutlu olmakta bir sakınca yok. Zira Bloomberg'ün araştırmasına göre 499 katılımcının %60'ı, ABD hisselerinin diğer varlıklara kıyasla dördüncü çeyrekte en iyi getiriyi sağlamas bekliyor. ancak ekim ayına dair temkinli olmakta fayda olabilir. CNBC'nin 1950'ye kadar uzanan geçmiş piyasa verileri, S&P 500'ün ekim ayında günlük ortalama %1,3'lük yukarı-aşağı hareketi olduğunu gösteriyor. Başka bir deyişle hareketli, dalgalı, günü gününü tutmayan bir ay bizi bekliyor olabilir.

BORSA İSTANBUL
II. Masanın tek eksiği, para girişi

Bugün BIST 100'ü konu aldığımız bültenin ilk başlığı, Meksa Portföy Araştırma Müdürü Zeynel Balcı'nın tarifinden geliyor. Balcı'ya Borsa İstanbul'u yukarı taşıyacak denklemin üç ayağı var: Beklenti, gündem ve para girişi. Beklenti ve gündem cephelerinde olumlu gelişmeler var. Ancak para girişi yok.

  • Olumlu gelişmeler: Riskli varlıkların küresel hareketleri, ABD ve Avrupa öncülüğünde başlayan gevşeme dalgası, Çin'in teşvik paketi, yükselen gelişmekte olan piyasalar, yılın başından bu yana gelen gri liste kararı, not artışları, risk priminde düşüş, artan döviz rezervleri, olumlu banka raporları, not artışı beklentileri, düşen petrol fiyatı, borsada verginin rafa kalktığı haberi...

  • Para girişi yok: Balcı'ya göre para girişinin olmayışı veya yetersiz oluşu, yükselişi engelliyor. Enflasyon muhasebesinden etkilenen bilançolar kafa karıştırdıkça yerli yatırımcı performanslardan memnun olmuyor. Temmuzdan beri satan yabancı yatırımcının ise 20 Eylül itibarıyla yaptığı 96 milyon dolarlık hisse alımı piyasayı yukarı hareket ettirmeye yetmiyor. Ayrıca tahvil, bono yabancı için hâlâ daha avantajlı olduğundan, Borsa İstanbul'a giriş olmuyor.

  • Faiz indirimi: Hafta sonu İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran'ın kasımda 2,5 puanlık faiz indirimine yönelik beklentileri çok konuşuldu. TCMB'nin son karar metnini "daha az şahin" görenlerden UBS, ilk indirimin kasımda geleceğini, ancak gevşeme döngüsünün ertelenebileceğini düşünenlerden. Deutsche Bank de "daha az şahin" söylemler okuyor ve kasımda 2,5 puanlık indirim bekliyor.

  • Bu hafta: AA Finans'ın TÜİK tarafından 3 Ekim'de açıklanacak eylül enflasyon verisine ilişkin beklenti anketi, ekonomistlerin ortalama beklentisinin %2,09 olduğunu gösteriyor. Yıllık enflasyonun ise %48,11 ineceği öngörülüyor.

  • Konkordato: TCMB uzmanları tarafından yazılan makalelere yer verilen Merkezin Güncesi, bu kez konkordato ilan eden şirketler inceledi. Özetle bugünkü koşullarda konkordato talebinde bulunan şirketlerin borçluluk seviyelerinin diğer şirketlere kıyasla daha yüksek, likidite oranlarınınsa daha düşük olduğu görüldü.

KRİPTO
III. Bitcoin'de yeni rekorlar kapıda mı?

Küresel olumlu gelişmelerden nasibini alan Bitcoin hafta sonu yükselişini sürdürdü ve 66 bin dolar sınırına dayandı. Sadece cuma günü, 4 aylık hapis cezası sona erip tahliye olan Binance Kurucusu Changpeng Zhao'nun tahliye sonrası ilk X paylaşımı dahi Bitcoin'i biraz daha yukarı taşımaya yetti.

  • Tekrar, FOMO: Bugün "uçacak, kaçacak" konuşması yapmayacağız da, ne zaman yapacağız... 10X Research'ten Markus Thielen, Bitcoin'de son durumu "FOMO geri döndü" olarak tanımlıyor. Thielen, 65 bin doların üzerine çıkan Bitcoin'in 70 bin dolara doğru hızla hareket etmesini, ardından da yakın vadede tüm zamanların en yüksek seviyelerini yenilemesini bekliyor.

  • Neler oluyor? Doğrusu ABD hisse senetlerinde olan bitenlerin benzeri Bitcoin ve diğer kripto para birimleri için de yaşanıyor. Küresel makro gelişmeler gevşeme döneminin başlayacağını sinyallerken riskli varlıkların popülaritesi de artıyor. Borsa yatırım fonları da dijital varlıkların kendileri de bu yükselişten etkileniyor. Bitcoin'deki bu dalgayı "kaçırmak istemeyen" yatırımcılar hem adaptasyonu hem de fiyatları yukarı taşıyor.

  • Derken: Japonya'yı göz ardı etmemek gerek. Fumio Kishida'nın görevi bırakacağı Japonya'da Liberal Demokrat Parti yeni başbakan olarak Shigeru Ishiba'yı seçti. Ishiba, Japonya merkez bankasının politikayı normalleştirme çabalarını destekliyor. Yani daha şahin bir Japonya merkez bankası, daha güçlü bir yen, daha çok faiz artışı. Bu durum Nikkei 225 endeksini %4,6, Topix endeksini %3,5 aşağı çekti. Asya piyasalarındaki sarsıntı Bitcoin'i de %2'lik kayıpla 64.600 seviyelerine geriletti.

ODAK
IV. Nasrallah'ın ölümü

Tahran'daki Filistin Meydanı'nda Nasrallah'ın ölümünün yasını tutan kalabalık. | Arash Khamooshi, The New York Times

İsrail Başbakanı Netanyahu'nun Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmayı takip eden saatlerde İsrail ordusu Lübnan'a hava saldırıları düzenledi. İsrail, dört binanın yıkıldığı bu saldırılarda Hizbullah'ın lideri Hasan Nasrallah'ın da öldürüldüğünü duyurdu. Hizbullah'dan doğrulama saatler sonra geldi. Cumartesi TSİ 14:30 sularında Hizbullah, Nasrallah'ın öldürüldüğünü doğruladı.

  • Ne dediler? Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, durumun bölgedeki istikrara ciddi bir tehdit oluşturduğunu ve bu durumun İsrail'in güvenliğine ve çıkarlarına hizmet etmediğini söyledi. Fransa'dan eski Avrupa Parlamentosu Üyesi Jean-Luc Melenchon "Bölge ve dünya için tehlike çok büyük" dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İsrail'in soykırım, işgal ve istila politikasının yeni hedefinde Lübnan ve Lübnan halkı vardır" yorumuyla "İslam dünyasının bu saldırılar karşısında daha kararlı bir duruş sergilemesi gerektiğine inandıklarını" söyledi. ABD Başkanı Joe Biden ABD'nin "İsrail'in Hizbullah, Hamas, Husiler ve İran destekli diğer terörist gruplara karşı kendini savunma hakkına" verdiği desteği yineledi. Netanyahu İsrail'in Nasrallah'ın öldürülmesiyle "hesabı kapattığını" ve bunu "tarihi bir dönüm noktası" olarak adlandırdığını ifade etti.

  • İran: İran Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan Nasrallah'ın ölümünün "direnişi daha da güçlendireceğini" ve ABD'nin suç ortaklığını inkar edemeyeceğini söyledi. Hamaney ise beş günlük yas ilan ederek "tüm Müslümanları İsrail'e karşı ayaklanmaya" çağırdı.

  • Şimdi ne olacak? İsrail durmuyor. Bu sabah Filistin'deki militan gruplar üç liderlerinin öldürüldüğünü duyurdu. Hamas, Lübnan'daki liderinin öldürüldüğünü yine bu sabah paylaştı. Katar Georgetown Üniversitesi'nden Mehran Kamrava, Tahran'ın bakış açısına göre en kötü senaryo çoktan gerçekleşmiş olsa bile İran yönetimi harekete geçmeyecek. Zira Tahran, "stratejik sabır" adı verilen bir doktrin izliyor ve uzun vadeli oynuyor. Bu kapsamda İran, İsrail'le doğrudan bir şekilde etkileşime girmiyor.

👋

Jerome Powell'ın konuşması bugün, akşam saatlerinde. Haftanın kritik istihdam verileri ilerleyen günlerde.

Gün içinde diğer haberlerle, 𝕏’tePortfolyo.coda, Instagram’da ve LinkedIn’deyiz. Görüşmek üzere!