Herkese merhaba. Dün Asya piyasalarındaki işlemlerle başlayan küresel satış dalgası tarihe geçti. Bugün fırtına dinmiş, ortalık biraz daha durulmuş gibi görünüyor. Gündeme geçmeden önce:

• Dün: Japonya’da Nikkei 1987 Kara Pazartesi’den bu yana en büyük kayıpla %12, Güney Kore’de Kospi %9 düştü. Nasdaq açılır açılmaz %6 kaybetti. Wall Street’in korku göstergesi Cboe Volatilite Endeksi VIX, pandemi seviyelerine yükseldi. Dün küresel hisse piyasalarından 6,4 trilyon dolar buhar oldu.

• 🗳️ Bugün: Demokratların adayı Kamala Harris’in bugün başkan yardımcısı adayını açıklaması bekleniyor. Pensilvanya Valisi Josh Shapiro ve Minnesota Valisi Tim Walz en çok konuşulan isimler. Kripto tahmin pazarları Shapiro’yu işaret ediyor.

• Instagram: Türkiye’den Instagram’a 105 saattir erişilemiyor. Dünkü görüşmelerden bir sonuç çıkmadığı biliniyor.

ABD BORSALARI
I. “Büyük Gevşeme” için geç mi kalındı?

Yatırımcıların aklındaki soru, “Büyük Gevşeme” için geç mi kalındı? Dünkü kayıpların sebeplerinin başlıcası, ABD’de geçtiğimiz cuma gelen işgücü piyasası verilerinin tedirgin edici olmasıydı. Bloomberg, pazartesi günkü satış paniğinin geçtiğimiz hafta artmaya başlayan satışların pik noktası mı olduğunu, yoksa daha uzun vadeye yayılan bir çöküşün başlangıcını mı işaret ettiğini bilmenin imkânsız olduğunu söylüyor. Bugünün sinyalleri ilkinin geçerli olabileceğine işaret ediyor.

• Endeksler: Asya piyasalarında başlayan çöküşün ABD piyasalarına etkisinin boyutları şöyle oldu: Nasdaq %3,4 düşüşle başı çekti. S&P 500’ün tüm segmentleri düştü ve endeksin geneli %3 kaybetti. Dow Jones 1.034 puan geriledi. Rotasyonun kazananı Russell 2000 dahi %3,3 kaybetti.

• Yüksek hacim kesintileri: Dün yatırımcılar ABD piyasalarında satış işini o kadar abarttı ki Fidelity, Charles Schwab, Vanguard, Robinhood gibi hisse alım satım uygulamalarına erişim zorlukları yaşandı ve işlemlerin kapandığı saate kadar kesintiler sürdü.

• Acil durum faiz indirimi? Yatırımcılar, faiz indirmek ve gevşemeye başlamak konusunda geç kaldığı düşünülen Fed yetkililerinin, eylüle kadar beklemeden, acil bir ara faiz indirimi için toplanmasını bekledi. Uzmanlar Fed’in ara faiz indiriminin Japonya – ABD arasındaki faiz makasını daraltacağını, bunun da yenin güçlenmesi ve doların zayıflaması ve sonra da carry trade’in artması anlamına gelebileceğini söyleyerek bu olasılığın mevcut gidişata daha çok zarar vereceğini ifade etti.

• Fed ne dedi? Ortalık yangın yeriyken Fed’in ses vereni Şikago Fed Başkanı Austan Goolsbee idi. Goolsbee’ye işgücü piyasasında ve imalat sektöründeki zayıflamanın Fed’in tepkisini tetikleyip tetiklemeyeceği soruldu. Goolsbee taahhütlerden kaçındı ama bu durumda kısıtlayıcı politikanın sürdürülmesinin mantıklı olmadığını söyledi. Fed’in acil toplantı yapıp yapmayacağı konusundak da yorum yapmadı. Goolsbee, kabaca “gerekeni yaparız” mesajı verdi.

• Panik geçti mi? Bu sabah ABD hisse senedi vadeli kontratları yükseldi ve Asya piyasaları toparlandı. Dün %12 düşen Nikkei bugünü %10 kazançla tamamlayıp kayıpların büyük kısmını geri aldı. 50 yıldır piyasaları izleyen ekonomist Ed Yardeni, dünkü kayıpların “ekonomik felaketin habercisi olmadığını” belirtiyor. Yardeni’ye göre dün yaşananlar piyasanın iç yapısıyla ilgili bir şeydi. Bloomberg ekonomistleri de dün yaşananın carry trade’in çözülmesi nedeniyle küresel yansımaları olan, kendine özgü bir değişim olduğunu düşünüyor.

• Carry trade çözülmesi nedir? Düşük faiz politikası Japon yeninin değerini düşük tutar, bu da yatırımcıların yen borçlanıp dolara yatırım yapmasının yolunu açara. Japonya merkez bankası faiz artırarak yenin değerini dolar karşısında güçlendirir. Artık yen borçlanıp dolar yatırımı yapmak daha az avantajlı hâle gelir.

BORSA İSTANBUL
II. BIST 100 dünkü kayıpları toparlar mı?

Dün Borsa İstanbul da küresel panikten etkilendi. %5,54 değer kaybeden endeks 10 bin puanın altına geriledi. Borsa İstanbul dün iki kez devre kesti. Endeksin dün kaydettiği en düşük değer 9.733 oldu. BIST 100 bugünkü açılışta %1,9 kazanarak 10 bin puanın üzerine çıktı.

• Şimşek’ten “yumuşak iniş” değerlendirmesi: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bugün katıldığı bir TV yayınında küresel piyasalarda dün yaşanan gelişmeleri yorumladı. Dünkü kayıpları bir “panik atağa” benzeten Şimşek, “ABD’nin yumuşak inişi başarıp başaramayacağı önemli” dedi. Dün açıklanan temmuz enflasyonu verilerine de değinen Şimşek, “ilk rahatlama” için 2025’i işaret etti.

• Şimdi ne olacak? Malum, Borsa İstanbul’da bir beklentisizlik hâkim. Şeker Yatırım analistleri ortalamalardan uzaklaşan endeksin kısa vadede 10 bin seviyesinin altında kalmaya devam etmesi durumunda 9.750 ve 9.600 seviyelerine doğru gerileyebileceğini kaydediyor. 10 bin puanın üzerindeki kapanışlar ise 10.250 ve 10.400 seviyelerine doğru gidebilir. Şeker Yatırım analistleri, kısa vadeli göstergelerin satıştan yukarı dönme çabası, orta vadeli göstergelerin ise satış sinyali verdiğini söylüyor.

• Yurt dışı alışverişlere vergi sürprizi: Bugün yayımlanan Resmî Gazetede yurt dışından gerçek kişilerce yapılan e-ticaret alışverişlerinde gümrük vergisi muafiyet sınırı 150 euro’dan 30 euro’ya düşürüldü; ayrıca AB için vergi %30’a, diğer ülkelerden gelen ürünlere ise %60’a çıkarıldı. Bazı ürünlerde ilave %20 ile vergi %80’i bulacak. Bakan Bolat “mikro ithalatçı” sayısının artmasının iyi olmadığını söylemiş ve Temu gibi Çin merkezli ucuzluk pazaryerleriyle ilgili düzenlemelerin geleceğini sinyallemişti. Kabul, korumacılık (protectionism) küresel tedarik zincirlerinin en güncel ve revaçta nosyonlarından ama Türkiye’de olunca işgüzarlıkla karışıyor.

KRİPTO
III. Kripto da Solana öncülüğünde toparlandı

Hafta sonundan bu yana aşağı yönlü hareket eden ve jeopolitik gerilimlerin çilesini en çok çeken varlık Bitcoin, dün 50 bin dolara kadar geriledi. Bu sabah Asya piyasalarında işlemlerin başlamasıyla Bitcoin 56 bin doları gördü. Bu özetin yazıldığı saatlerde 54 bin dolar seviyelerinde işlem gören BTC son 24 saatte %6 değer kazandı. Ethereum ve Ripple’ın ikisi de %8 kazanırken Solana %15’lik kazançla kriptodaki toparlanmaya öncülük etti.

• ETF’ler: Bitcoin ETF’leri kadar ilgi görmeyen Ethereum ETF’leri dün başlangıçlarından bu yana en güçlü ikinci gününü yaşadı. Kümülatif girişler hâlâ ekside kalmayı sürdürse de ETF analistleri ve kripto uzmanları Ethereum ETF’lerin uzun vadeli yatırımcılar tarafından bir değer aracı olarak görüldüğüne işaret ediyor.

• Sırada? Kripto para piyasaları için İran – İsrail gerilimi, resesyon endişeleri, Asya piyasalarında yaşananlar, kurumsal ilgi ve bir de ABD seçimleri belirleyici oluyor. Bu gündemlerde yaşanacak her gelişme kripto fiyatlarına etki potansiyeli taşıyor.

ODAK
IV. Dünyada neler oluyor?

Bir ağustos ayı için fazla kaotik bir dış politika gündemi deneyimliyoruz. Öne çıkan üç başlığa dair son gelişmeleri bugünün odak bölümünde derliyoruz.

• Bangladeş: Bangladeş’te Başbakan Hasina’nın 15 yıllık ikinci iktidar dönemi dün sona erdi. Vatandaşlar, Hasina’nın istifası talebiyle sokağa çıkmış, ülke can kayıplarının yaşandığı protestolara tanıklık etmişti. Hasina istifa etti ve Hindistan’a kaçtı. Oğlu, Hasina’nın “hayal kırıklığına uğradığını” ve “kendi güvenliği için” ülkeyi terk ettiğini söyledi. Ülkenin genelkurmay başkanı geçici hükümetin yakında kurulacağını söyledi.

• Venezuela: Seçim otoritesinin Maduro’nun %51 oyla seçimi aldığını söylediği, muhalefetin ise %67’lik oyla Maduro’nun seçimleri çaldığını iddia ettiği Venezuela’da seçim şeffaflığına dair herhangi bir gelişme yaşanmadı. Ülkenin başsavcısı, muhalefet liderlerine, polis ve askeri yetkilileri kanunları çiğnemeye teşvik ettikleri gerekçesiyle ceza soruşturması başlattığını duyurdu. Maduro’nun rakibi Gonzalez ve partisinin lideri Maria Corina Machado, X paylaşımlarında güvenlik güçlerini “halkın yanında durmaya” çağırmıştı.

• Birleşik Krallık: Birleşik Krallık’ın yeni lideri Starmer, şüphesiz, ilk büyük sınavını yaşıyor. Southport’ta bir dans ve yoga seansında üç kız çocuğu 17 yaşındaki bir saldırgan tarafından öldürüldü. Saldırganın reşit olmaması sebebiyle şüpheli hakkında çok az bilgi kamuoyuyla paylaşıldı, ancak spekülasyonlar, Birleşik Krallık’ta aşırı sağ – göçmen karşıtı ve İslamofobik gerilimleri beraberinde getirdi. Saldırganın bir sığınmacı olduğu söylentileri hızla yayıldı. Bu söylemler de geniş çaplı çatışmaları beraberinde getirdi. Geçtiğimiz hafta salıdan bu yana süren protesto ve şiddet eylemlerinde 370’ten fazla kişinin göz altına alındığı biliniyor. Olayların yalnızca Southport’la sınırlı kalmadığı, Londra, Bristol, Plymouth, Weymouth, Nottingham, Rotherham, Liverpool gibi farklı şehirlere de sıçradığı biliniyor.

Arkadaşınıza gönderin 👋

Sıcak gelişmeler için Portfolyo 𝕏  ve LinkedIn’de . Ayrıca Instagram’da — erişebilenlere!

Bu özeti sevdiyseniz, sevebileceğini düşündüğünüz arkadaşlarınızla paylaşın.

Görüşmek üzere!