- Portfolyo.co Piyasa Özeti
- Posts
- Piyasalarda kasım takvimi
Piyasalarda kasım takvimi
Kasım ayında küresel gündemi şekillendirebilecek, ulusal gündeme yön verecek olay ve gelişmelere ilk günden hâkimiyet için Portfolyo Piyasa Özeti’nin “Pusula” bölümünün genişletilmiş bir versiyonunu sunuyoruz.
Herkese iyi hafta sonları. Sezonun başladığını, gündemin hızlandığını kanıtlayan bir haftayı geride bıraktık. ABD bilançolarını yakından izledik, ABD seçimlerine yaklaştık, gecemiz gündümüz ABD borsalarındaki yükselmeler ve geri çekilmeler oldu. Nasdaq, yeni rekorunu kırdığı bir haftada, ekim ayının son gününde %2,4 düşerek eylülden bu yana en sert çekilmelerden birini yaşadı. Ekim ayını kayıplarla tamamlayan bir görünümün ardından, Portfolyo Hafta Sonu’nun bu sayısında hem geçtiğimiz haftayı derliyor hem de kasım ayına hazırlanıyoruz.
🫵 O MESELE
Piyasalarda kasım takvimi
Yıl sonunu sinyalleyen kasım ayı pek çok gelişmeyle hem Türkiye’de hem de dünyada hareketli geçiyor. Bu ay üstüne bir de 5 Kasım ABD başkanlık seçimleri var. Kasım ayında küresel gündemi şekillendirebilecek, ulusal gündeme yön verecek olay ve gelişmelere ilk günden hâkimiyet için Portfolyo Piyasa Özeti’nin “Pusula” bölümünün genişletilmiş bir versiyonunu sunuyoruz.
ABD ve Avrupa
4 Kasım’da Palantir’in bilançosu takip edilebilir.
5 Kasım’da ABD Başkanlık seçimleri gerçekleştirilecek. Seçimlerin potansiyel etkisini geçtiğimiz hafta yayımladığımız bir yazıda ele aldık. Seçimin galibi ve net sonuçlarının açıklanması biraz zaman alıyor. 2020’deki oylamadan dört gün sonra Joe Biden’ın kesin galibiyeti açıklanmıştı. 2016’da Trump’ın galibiyeti ertesi sabah kesinleşmişti. Ancak bu seçimde rekabet çok daha yoğun ve bolca itiraz beklenebilir.
Kasımın ilk haftasında bilanço sezonu devam ediyor. 6 Kasım’da Airbnb, Novo Nordisk, ARM Holdings, Qualcomm ve Super Micro bilançoları izlenecek. 7 Kasım’da Moderna, Cloudfare ve Rivian bilançoları dikkatimizi çekiyor.
7 Kasım ayrıca Fed’in faiz kararını açıkladığı gün olacak. Piyasa 25 baz puan indirim bekliyor.
13 Kasım’da ABD’de ekim TÜFE’si açıklanacak. 15 Kasım’da makro veriler sanayi üretimi verisiyle devam edecek.
28 Kasım Perşembe ABD’de Şükran Günü ve borsalar kapalı. 29 Kasım Cuma günü de işlemler yarım gün sürecek.
Türkiye
Kasım ayı Türkiye’de S&P’den 1 Kasım’da gelen değerlendirmeyle başladı. S&P değerlendirmesini 4 Kasım Pazartesi günü açıklanacak ekim TÜFE verisi takip edecek.
8 Kasım Cuma Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) enflasyon raporu açıklayacak. 2024 yıl sonu, 2025 ve 2026 enflasyon beklentilerindeki değişiklikler takip edilecek.
11 Kasım’da sanayi üretim endeksi ve işgücü istatistikleri yayımlanacak.
15 Kasım’da Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi yönetim bütçe uygulama sonuçlarını açıklanacak.
21 Kasım’da TCMB faiz kararı için tekrar toplanacak. Kasım ayı ayrıca bütçe görüşmeleriyle devam edecek.
29 Kasım’da tamamlanması beklenen 2025 merkezi bütçesinin aralık başında TBMM Genel Kurulu’na gelmesi bekleniyor. Ayrıca 29 Kasım’da üçüncü çeyrek GSYİH verisi izlenecek.
Son olarak, kasım sonu - aralık başı itibarıyla Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarına başlayacak. Genel görüş %25’e işaret ediyor.
Jeopolitik ve küresel olaylar
10-16 Kasım 2024’te Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Forumu’nun (APEC) Zirvesi Peru’da gerçekleştirilecek. Bu zirve ABD Başkanı Joe Biden'ın katıldığı son APEC zirvesi olacak. 2024 seçimler yılı olduğu için Yeni Zelanda, Singapur, Tayland, Japonya, Meksika gibi ülkelerin yeni liderleri ilk kez bir APEC zirvesine katılacak.
11-24 Kasım 2024’te ise Azerbaycan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı COP29 düzenlenecek. Bu yıl iklim finansmanı odaklı zirvenin teması "Dayanışma içinde yeşil bir dünya için". Tam şurada, son başlıkta COP29’u dair şimdiye dek bilinenleri derlemiştik.
18-19 Kasım 2024’te G20 liderleri Brezilya, Rio de Janeiro’da buluşacak.
20-21 Kasım 2024’te ise ABD, yapay zeka odaklı bir küresel güvenlik zirvesine ev sahipliği yapacak. Avustralya, Kanada, AB, Japonya, Kenya, Güney Kore, Singapur, Birleşik Krallık gibi ülkelerin temsilcileri bir araya gelecek.
Etkinlikler
Malum kasım, ay sonundaki Black Friday nedeniyle indirim ve kampanya ayı. Hepsiburada 1-4 Kasım’da Efsane Marka Günleri’yle sezonu açıyor. n11 de 10 Üzerinden 11 isimli kampanyasıyla 1-4 Kasım’ı kampanya dönemi olarak değerlendiriyor. Amazon 1-30 Kasım tarihlerini Prime üyelerine özel "Gülümseten Kasım" olarak adlandırdı. Trendyol, 21-26 Kasım haftasını Efsane Günler olarak kampanya dönemi ilan etti.
Parantez: Ödeme altyapısı sağlayıcısı Craftgate'in yalnızca anlaşmalı üye işyerlerinden aldığı veriler, Kasım 2023'te ödeme hacimlerinin yıllık bazda %361 büyüdüğünü gösteriyor. ETBİS verilerine göre Kasım 2023'te e-ticaret hacmi, yıl genelindeki aylık ortalamaların %50 üstünde seyretti. 2023'te en yüksek işlem yapılan günler, kampanyaların da etkisiyle 11 Kasım ve 24 Kasım oldu.
✍️ PORTFOLYO’DA
► 28 Ekim haftasında Borsa İstanbul şirketlerinden gelen bazı haberler dikkat çekti. Aselsan biri 58,6 milyon euro, biri 10,3 milyon dolar, biri de 68 milyon dolarlık üç yeni iş ilişkisi açıkladı. TürkTraktör, 65,5 milyon dolar karşılığında Kayhan Ertuğrul Makine ve Terramak Tarım'ı satın alacağını duyurdu. Reeder, elektrikli araç modeli ReeV Fancy'nin üretimiyle ilgili TEMSA ile görüşmelerin başladığını duyurup tavan oldu.
► Amazon, Intel, Microsoft, Uber, Robinhood, Apple, Meta, Alphabet gibi devler bilanço açıkladı. Apple’ın geliri %6 arttı ancak bir sonraki çeyrek için zayıf beklentiler Apple’a kaybettirdi. Microsoft, Google ve Amazon gibi bulut sağlayıcılarının her birinin bulut gelirleri büyüdü. Hafta boyunca saydığımız şirketlerin bilançolarını izledik ve not ettik.
► Starbucks köklere dönmeye karar verdi. Küresel mağaza satışları %7 düşen SBUX, yeni CEO Brian Niccol liderliğinde büyüme ivmesini tekrar kazanmak için bazı stratejiler açıkladı. Örneğin 7 Kasım’dan itibaren Starbucks, ABD’de süt ikamesi ürünler için ek ücret almayacak. Müşteri isimlerini kâğıt bardaklara kalemle yazma dönemi geri dönüyor. Ayrıca menü karmaşası azaltılacak.
► Super Micro’nun muhasebe hikâyesi son dönemin en büyük dramalarından birine dönüştü. Şirket, açıklaması gereken bazı sonuçları açıklamakta geciktikçe gecikiyor. Hindenburg Research SMCI’ın “muhasebe ihlalleri” yaptığını iddia ediyor. Bir de ABD hükümetinin soruşturma açtığı iddiaları var. Tüm bu gelişmelerden sonra şirketin bağımsız denetçisi EY da sözleşmeyi feshetti ve “yönetim tarafından hazırlanan mali tablolarla ilişkilendirilmek istemediğini” söyledi.
► Haftanın son şoklarından biri ABD tarım dışı istihdam verisinden geldi. Beklentiler 100 bin istihdamın üstündeydi, ancak ABD'de tarım dışı istihdam verisi ekim itibarıyla 12 bin olarak açıklandı. Yalnızca Boeing grevinin 44 binlik düşüşe sebep olduğu düşünülüyor. Tabii Milton ve Helene kasırgalarının etkisi de cabası. İşsizlik %4,1 ile sabit kaldı ancak bu da piyasa daraldığı için böyle gerçekleşti.
► Resmî Gazetede yayımlanan kararla faiz gelirlerinden alınan stopaj %2,5 artırdı. 6 ay vadeli mevduatta %7,5 stopaj %10, 1 yıla kadar vadeli olanlarda %5 stopaj %7,5 oldu. Kimileri “örtülü faiz indirimi” dedi, kimileri böyle yorumlanmaması gerektiğini düşünüyor. Yine de özellikle kasım ortasına kadar mevduattan çıkışı getirecek bir gelişme olmadığı değerlendiriliyor.
► Geçtiğimiz aylarda Polonya ve Almanya yatırımlarını erteleyen Intel, Ohio’ya 28 milyar dolarlık yatırımla iki çip fabrikası kuracağını duyurdu. Yatırım, uzun vadede ekosistem çapında yeni istihdam yaratmayı hedefliyor ve Ohio’nun bugüne dek aldığı en büyük özel sektör yatırımı olacak.
► İstanbul Ticaret Odası’nın takip ettiği İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi, ekimde %3,64 arttı. En yüksek artış, %11,43 ile giyim harcamaları grubunda görüldü. Ayrıca TEPAV'ın açıkladığı gıda fiyat endeksi verilerine göre, ekim ayında gıda enflasyonu %2,06 oranında arttı.
► 120 milyar dolar piyasa değeriyle stabilcoin pazarının lideri USDT’nin ihraççısı Tether, 2024’ün üçüncü çeyreğine ilişkin finansallarını açıkladı. Yılın üçüncü çeyreğinde 2,5 milyar dolar kâr eden Tether’ın ilk 9 aydaki kârı 7,7 milyar dolara çıktı.
HATIRLAMAK İSTERSENİZ
Geçtiğimiz haftanın günlük özetleri
1 Kasım Cuma — Stopaj düzenlemesi ne anlama geliyor? — Portfolyo
31 Ekim Perşembe — Amazon ve Apple bilançolarından önce — Portfolyo
30 Ekim Çarşamba — Nasdaq'ın yeni rekoru — Portfolyo
29 Ekim Salı — 🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷
28 Ekim Pazartesi — Bilanço takvimi yoğun — Portfolyo
🤌 İYİYMİŞ
🥇 Dünya Altın Konseyi’ne göre küresel altın talebi üçüncü çeyrekte %5 arttı ve çeyreklik tüketimi ilk kez 100 milyar dolar seviyesinin üzerine taşıdı. Özellikle Batı’dan gelen yatırım akışları bu rekorda etkili oldu. Polonya, Macaristan ve Hindistan öncülüğünde merkez bankalarının alımları da sürdü.
#️⃣ 10 trilyon dolarlık bir ETF piyasasında akılda kalıcı, dikkat çeken bir ticker bulmak giderek zorlaşıyor. Özellikle tek hisseli ETF’ler bu problemden muzdarip. Tidal Financial Group’tan Gavin Filmore’a göre özellikle yoğun ilgi olan hisse ve sektörlerde stokçuluk ve köşe kapmaca oynanıyor. Piyasa katılımcıları belirli sektörler veya temalarda ETF sayısı arttıkça ticker stokluyor. Mesela Tuttle Capital'ın DUMB ve DUMP gibi ticker'lar da dahil, 20 ticker'ı elinde tuttuğu söyleniyor.
🗳️ Akıllı telefon pazarında Samsung’un pazar payı üçüncü çeyrekte yıllık bazda %3 düşüşle %18’e geriledi. 12 yıldır lider olan Samsung pozisyonunu kısa bir süreliğine Apple’a kaptırmış, ancak sonra geri almıştı. Yüzdelik pazar payları grafiği şöyle görünüyor.
🐱 Çantalardan tişörtlere pek çok ürünü süsleyen Hello Kitty cuma günü 50 yaşına girdi. Japonya’daki yaratıcıları, Hello Kitty markasıyla milyonlar kazanıyor. Kitty’nin arkasındaki şirket Sanrio.
🔍 OpenAI, ChatGPT’ye arama özelliği ekledi. ChatGPT Plus ve Team kullanıcıları, ChatGPT Search özelliğinden yararlanabiliyor. Sam Altman liderliğindeki OpenAI, Google ve Perplexity karşısında el yükseltti.
💸 Microsoft, Meta, Amazon, Alphabet gibi hiper ölçekleyicilerin sermaye harcamaları bir önceki yıla göre %62 artarak, geçtiğimiz çeyrekte yaklaşık 60 milyar dolara çıktı. Yapay zekaya yapılan yatırımların artan getirisi konusunda Wall Street'te endişeler artarken, büyük teknoloji şirketlerinin sermaye harcamalarının bu yıl 200 milyar doları aşması ve 2025'te daha da artması bekleniyor.
💯 ASTRONOMİK
₺812,8 milyar
Gelir İdaresi Başkanlığı, 5 milyon TL üzerinde vergi borcu olan mükellefleri”, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in tabiriyle “vergi yüzsüzlerini” açıkladı. 914,9 milyar TL’lik borcun 812,8 milyar TL’si, borçluların iflas etmeleri veya iflas kararı olmasa da mal varlıkları bulunmadığı gerekçesiyle, tahsil edilemiyor.
36.806 mükellef: Listede yer alan 36.806 mükellefin %88’inin borcunu ödeyecek gücü yok.
Devlete 5 milyon TL’nin üzerinde vergi borcu olanları açıklıyoruz.
Bu alacakların tahsili için gerekli tüm takipleri yapıyor, borcunu ödeme niyetinde olup zor durumdaki mükelleflerimize taksitlendirme yoluyla yardımcı oluyoruz.
Ancak Gelir İdaresi Başkanlığımızın takibi… x.com/i/web/status/1…
— Mehmet Simsek (@memetsimsek)
8:59 AM • Nov 1, 2024
Beğendiniz mi? 👋
Haftalık özete dair görüşlerinizi, günlük Piyasa Özeti bültenlerine dair fikirlerinizi, [email protected]’da okumak isteriz. Bize yazın, bu e-postayı da beğenebileceğini düşündüğünüz herkese iletin.
Ve tekrar, iyi hafta sonları!